ORMOC CITY – Mismong si Secretary Renato Solidum, kalihim sa Department of Science and Technology (DOST), ang nihatag og katin-awan sa gikahadlokan og gikagubtan labi na sa social media kabahin sa gitawag nga “the bigger one earthquake” dinhi sa Leyte.
Gikompirma niini nga ang Eastern Visayas, kabahin ang probinsya sa Leyte, nga agianan sa fault line, busa potential ang lugar sa earthquake. Kon mahinumdoman naigo sa 6.5 magnitude nga linog ang Ormoc City ug lungsod sa Kananga niadtong 2017. May kinabuhi nga nakalas og daghang infrastruktura ang nadistroso. Gani sa Brgy. Tongonan, sakop sa dakbayan sa Ormoc, may namakwit nga mga biktima sa pag dahili sa yuta.
Matud niya nga bisan unsa pa ang termino nga gamiton mahimong, “the big one or the bigger one”, usa lang ang hatod nga mensahi niini, nga gamiton ang impormasyon og panahon sa pagpangandam.
Ang mga autoridad og ahensya sama sa DOST mag hatag lang sa senario og dili panag-an (prediction), hinuon ang siyensya mag estimate sa impact o gidak-on sa kadaot kon moigo kini. Tuyo niini nga maka preparar ang katawhan, dugang pasabot ni Solidum sa senario kon ugaling dunay magnitude 7.2 nga linog.
“Major yong threat,” pulong pa sa kalihim pero kon e-kompara sa Manila sa “the big one” dinhi sa probinsya, dili kaayo dako ang perdisyon. Kay sa building nalang daan daghang dagko og habog nga infrastruktura didto, halos walay luna na gani ka ipli-an. Busa ang impak sa kadaot og kadaghan sa kinabuhi nga maapiktahan mas dako sab og daghan. Unta kini nga mga impormasyon gamiton sa mga Leyteños o taga Eastern Visayas pag preparar, pananglit dugang palig-on kon konstruksyon sa tukoron nga balay o mga building. Sa laktod mag plano, mag himo og mga intervention karon palang daan. Ni Josie Sersena (EV Mail August 22-28, 2022 issue)