ORMOC CITY – “Walay malipay sa brown out.”

Kini ang pamahayag sa LEYECO V agi og tubag sa mga bagolbol og pasangil sa mga konsumedor sa tina gidyot nga brownout labi na ning nilabay nga mga adlaw. Dili usab kini tinuyo kay ang matag segundo o minuto nga brownout, mag dulot og pagka alkansi o revenue loss. Sila mismo mga empleyado apektado, matud pa ni Ricardo Lequin, Technical Department Manager. 

Dili sab tinuod nga modako ang balayronon sa koryenti tungod sa per second nga pagka pawng, kay ang klasi sa appliances, gadgets og ang paggamit ang hinungdan. Hinuon gikompirma nga maka daot kini sa mga kagamitan ang sigig brownout, tambag nila nga mag butang og voltage regulator.

Pipila lamang kini sa mga butang nga gipangutana diin gihatagan og katin-awan sa Press Conference niadtong Julyo 15. Tuyo sa katiguman mao ang aron mapasabot ang mga miembro tag konsumo sa Power Rate karong bulan sa Julyo.

Daghan ang gipasikaran nganu nitaas (increase) ang balayronon sa koryenti kada kilowatt, apil niini ang gitawag nga pass on charges, generation / transmission, government / universal charges, systems loss og uban pa. Mahal ang generation charge kay dunay taripa nga gisunod og taas sab ang presyo sa uling (coal) nga maoy gigamit nga source sa LEYECO V. 

Labaw sa tanan ang mga nausik og gikawat nga koryenti pinaagi sa wire tapping o mga illegal connection nga ang mga member-consumers maoy mag bayad. Busa nag hangyo ang kadagkuan sa LEYECO V sa publiko nga ireport ang mga nag illegal o hilabtanon kay ang tanan maoy mag antus pag bayad sa gipahimoslan og kinawat sa uban.

Naka dugang sab sa kalbaryo ang padayon nga umento sa presyo sa lana, og gyera sa mga nasud nga gikuhaan niini, pwerti ang pag saka sa dolyar. Busa dako gyod ang deperensya karon kon ikumpara sa susamang bulan sa Julyo sa nilabay nga tuig. Diin makita sa electric bill sanglit gimando usab sa ERC ang pagbungkag o pag unbundle.

Kon posibli ba nga sama sa ubang sector nga dunay subsidy?

Tubag sa LEYECO V nga kon duna may giduso sa kamara de representi, wala pa kini makompirma isip hingpit nga balaod. Sa pagka karon, ang Ormoc ug Kananga pa lang ang dunay balaod pinaagi sa refund; ug kon duna man andam ang Kooperatiba mosonod sa implentasyon kay ang LEYECO V usa ka non-profit,  pasabot pa ni Dir. Emannuel Arpon (Merida-Isabel).

Sa pangutana kon posibli bang mobalhin pagkuha sa renewable energy, sama pananglit sa geothermal (EDC), tubag sa LEYECO V nga padayon silang nangita og lain supplier para maka barato. Giusab pag pasabot nga panahon nga nag bidding ang coal o uling ang pinaka barato. Busa didto nipili pagkuha ang LEYECO V sulod sa 20 ka tuig nga kontra nga epektibo niadtong 2021.

Pero dakong bintaha unya ang paga tukoron nga Mini Hydro sa may Bao River sakop sa Montebello, Kananga aron maka ubos-ubos sa presyo sa electrisidad. Mag tinabangay ang 158,000 kapin nga MCO paghangyo sa Senators nga makontrol ang krisis panapos pa sa LEYECO V. (Ni Josie Sersena, EV Mail July 18-24, 2022 Issue)